Kerk aan Zee – 26 augustus 2022 – 3de nummer Magazine


Aanbieden eerste exemplaar magazine M&HM met hoofdartikel
‘7 eeuwen kerkgeschiedenis op de Muyder Berg’ aan Teo Kuipers voorzitter Kerkenraad


Op vrijdagavond 26 augustus hebben in Kerk aan Zee te Muiderberg, Jos Gunneweg en Jan de
Beus van Stichting MHM het eerste exemplaar van het 3e nummer van hun magazine met daarin
het hoofdartikel over ‘7 eeuwen kerkgeschiedenis op de Muyder Berg’ , aangeboden aan Teo
Kuipers voorzitter kerkenraad Protestantse Gemeente Muiderberg en aan Wim van Deijk,
ouderling, die tevens de archivaris is van de Protestantse gemeente.


Voorafgaand overhandigde Jan de Beus in zijn functie van archivaris van St-MHM aan Wim van Deijk,
symbolisch de digitale reproducties van twee uit 1931 daterende bouwtekeningen van de kerk. Hij
had de prints daarvan even meegenomen en die werden met grote belangstelling bekeken.

Het artikel over de kerk op de Muyder Berg – in onze tijd bekend als de Kerk aan Zee- , waarvan de
oorsprong is gelegen in de bouw van een gedachteniskapel voor Floris V in 1324 met een
geschiedenis van 7 eeuwen, is geschreven door Jos Gunneweg. Het wel en wee van de kerk is nauw
verbonden met het wel en wee van het dorp Al die eeuwen hebben Muiderbergse kerkleden,
waaronder ook de welgestelde Amsterdammers, eigenaren van de buitenhuizen, zich bekommerd
om de instandhouding van ‘hun’ monumentale dorpskerk.

Gunneweg, die zijn hele leven werkzaam was in de sector van monumentenrestauraties, verzamelde
en ordende de afgelopen twee jaar alle tot nu toe verschenen publicaties over de geschiedenis van
de kerk. Waaronder die van meester A. Vreeken uit 1901 en met name van de Muiderbergse
dorpshistoricus wijlen Klaes Sierksma, die in de jaren 1976, ’78 en ’90 over dit onderwerp
publiceerde. In deze publicaties worden tegenstrijdige jaartallen gegeven omtrent de bouwhistorie
van de kerk. Gunneweg verrichtte vervolgens eigen archiefonderzoek en aanvullende
literatuurstudies. Zo ontstond al werkende weg een scherper beeld waarbij twee sleuteljaren naar
voren springen: 1324 het jaar waarin graaf Willem III in zijn bekende oorkonde vastlegt in het dorp
van de Muyder berg een ‘Capelrije ter nagedachtenis aan onze beminde neef Graaf Floris te hebben
gesticht en doen oprichten’. In 2024 derhalve 700 jaar geleden. En het jaar 1686, het jaar waarin de
kerk die ten gevolge van een brand vijftig jaren eerder tot een ruïne was verworden, wordt
herbouwd. Wat tevens het begin is van de Hervormde gemeente in ons dorp, hetgeen in 2036 dus
350 jaar geleden zal zijn.

Ook niet vergeten mag worden de brand van 18 februari 1934, en het daarop volgende
daadkrachtige herstel in minder dan 10 maanden!

Gunneweg stelt voor, teneinde het verhaal van de bouwgeschiedenis compleet te krijgen, als daar
budget voor kan worden gevonden, dmv zgn ‘luminiscentiedatering’ een ouderdomsbepaling op een
aantal baksteenmonsters uit te voeren. Dat zou een mooie opstap kunnen zijn naar een
boekpublicatie.

vlnr Jos Gunneweg, Jan de Beus, Teo Kuipers, Wim van Deijk; fotografie Gerard J. Boer

Kerkenraad voorzitter Teo Kuipers sprak zijn waardering uit voor het vele werk dat Gunneweg aan
zijn artikel had besteed en voor de pakkende vormgeving waarin het door het werk van Gerard Boer
was verschenen. Op deze manier wordt de cultuurhistorische betekenis van de kerk voor Muiderberg
als dorp, op een nog hoger plan getild. Verder sprak hij zijn dank uit voor de geste van stichting MHM
om advertentieruimte beschikbaar te stellen waarin het kerkbestuur de inwoners van Muiderberg
kon wijzen op de mogelijkheid d.m.v. een donatie vriend te worden van Kerk aan Zee. Op deze
manier kan iedereen een bijdrage te leveren voor de instandhouding van het kerkgebouw voor
volgende generaties.

Vervolgens bracht Wim van Deijk naar voren dat hij wel even moest wennen aan de nieuwe
jaartallen die Gunneweg vwb de bouwgeschiedenis van de kerk nu naar voren brengt ten opzichte
van die waar hij jaren op basis van de eerdere publicaties mee heeft geleefd.
Hij vertelde ter afronding de sage van het grote schip, dat tijdens een zware Noordwester storm
tussen de Waddeneilanden door, de Zuiderzee was binnengeslagen, tot vlak bij Muiderberg. Toen
het grote schip wilde keren, stak de boegspriet ver boven het vaste land uit. Daardoor werd toen van
de torens in Ransdorp, Muiderberg en Elburg, de spits afgeslagen. Met grote moeite heeft het schip
de Zuiderzee kunnen verlaten.

In deze geanimeerde sfeer werd de bijeenkomst afgesloten.

Monumentaal & Historisch Muiderberg
Dit magazine is een uitgave van stichting Monumentaal en Historisch Muiderberg (st-mhm),
opgericht 6 november 2020 en wordt twee keer per jaar huis aan huis verspreid in Muiderberg en
per post aan donateurs en andere relaties buiten het dorp toegezonden. Het blad is ook af te halen
bij de adverteerders. Het is buiten Muiderberg ook in de verkoop à € 6,– bij boekhandel Los in
Bussum. De uitgave wordt mede mogelijk gemaakt door donateurs en de Muiderbergse
ondernemers die ook een advertentie krijgen in het blad.